Borsada Karanlık Oda Nedir? Nasıl İşlem Yapılır? İşlem Saatleri

Son dönemde Borsa İstanbul’da yatırımcı sayısı rekor kırmaya devam ediyor. Durum böyle olunca finansal okuryazarlığı önemi de artıyor. Çünkü insanlar piyasaya genellikle halka arza katılmak için giriyor. Birçok yatırımcı yeterli bilgi sahibi olmadan borsada işlem yapmaya başlıyor. Bunun neticesinde d ciddi kayıplar olabiliyor. Bu nedenle borsada bazı önemli kavramları detaylıca bilmek gerekiyor. Bu önemli konulardan bir tanesi de borsada karanlık oda kavramı. Bu bölümde borsada karanlık oda nedir? Karanlık oda işlem saatleri, karanlık odada emir iletimi ve daha fazlasıyla ilgili detayları sizlerle paylaşıyor olacağız.

Borsada Karanlık Oda Nedir?

Borsa İstanbul’da sürekli işlemler sabah saat 10.00’da başlayıp 18.00’a kadar devam ediyor. Hafta içi her gün gerçekleştirilen işlemler saat 18.00’de sona erdikten sonra ise karanlık oda işlem saati başlıyor. Yani borsada sürekli işlemler saatler 18.00’i gösterdiğinde sona eriyor ancak burada son bir karanlık oda devreye giriyor. Karanlık odada işlem yapabilmek için bir kaç dakikanız daha oluyor.

Saat 18.00 ile 18.05 arasında karanlık odada hisse senedi işlemlerinizi yapabiliyorsunuz. Karanlık odada gün sonu kapanış fiyatı iletilen emirler neticesinde belli oluyor. 5 dakikalık süre içerisinde iletilen toplam alış emirleri ve satış emirleri neticesinde karanlık odada eşleşme fiyatı belli oluyor. Saat 18.00 ile 18.05 arasında iletilen emirler 18.05’te karanlık odadan çıkışla gerçekleşmeye başlıyor. Burada eşleşme fiyatı artık belli olmuş oluyor ve bu saatten sonra alış yazsanız veya satış yazsanız başka bir fiyattan alım veya satım yapmanız mümkün olmuyor. Hissenin karanlık odadan çıktığı fiyattan ise işlem yapma fırsatınız devam ediyor. Bu anlamda saat 18,05 eşleşme fiyatı belli olduktan sonra emir iletimi yapabiliyorsunuz.

İlettiğiniz emirler 18.08’de tahtada emirlerin işlenmeye başlamasıyla gerçekleşiyor. Burada ise 2 dakikalık bir sürekli işlem kısmı bulunuyor. Yani 18.08 ile 18.10 arasında işlemler devam ediyor. Saat 18.10’da ise o günün işlemleri tamamlanmış oluyor. Bu saatten sonra emir iletseniz de o gün gerçekleme ihtimali bulunmuyor. Bir sonraki gün için emir iletmek isterseniz emirlerinizi bazı kurumlarda 18.15 bazılarında ise 18.20 sonrasında iletmeniz gerekiyor. Bankalar arasında ve aracı kurumlar arasında emir iletme saatleri arasında farklılıklar olabiliyor.

Borsa Karanlık Oda İşlem Saatleri

Borsada karanlık oda işlem saatlerini daha anlaşılır bir şekilde maddelendirebiliriz;

• Sürekli işlem kapanış saati = 18.00 (Bu saatten sonra sürekli işlemler sona erer ve karanlık odaya giriş yapılır. 18.00’de gerçekleşen kapanış fiyatı hissenin karanlık odadan çıkışında belirlenen tavan ve taban fiyat uygulaması için gösterge niteliğindedir. Yani hisse bu fiyatın maks %3 üzerinde veya maks %3 aşağısında karanlık odadan çıkış yapabilir.)
• Kapanış Fiyatı emir toplama saati = 18.01 – 18.05  Bu dönemde yalnızca emir iletimi yapılabilir ve işlem gerçekleşmez. ( Bu aralıkta emirlerinizi iletmeye devam edebilirsiniz.  Yolladığınız emirler anlık gerçekleşmez. Saat 18.05 olduğunda toplu bir şekilde gerçekleşir )
• Eşleşme Fiyatı = Saatler 18.05’i gösterdiğinde hissenin o günkü kapanış fiyatı belli olur ( İletilen alım ve satım emirleri 18.05’de hissenn hangi fiyattan kapanacağını gösterir. Bu fiyata da eşleşme fiyatı denilir. Eşleşme fiyatı veya diğer adıyla teorik eşleşme fiyatı üzerinden işlemler 18.05’te toplu olarak gerçekleşir. )
• Kapanış Öncesi Emir İletimi Saatleri: 18.05 -18.10 ( Eşleşme fiyatları belli olduktan sonra o fiyattan almak veya satmak istediğiniz lot miktarını emir olarak sisteme iletebilirsiniz.)
• Kapanış (Gün Sonu): Kapanış fiyatı 18.05’te belli olmaktadır. TE belli olduktan sonra emir iletmeye devam ederek o fiyattan alım veya satım emirlerinizi sisteme gönderebilirsiniz. Yani 18,05 ile 18,10 arasında emirlerinizi iletmeye devam edebilirsiniz. Burada ilettiğiniz emirler 18.08 ile 18.10 arasında gerçekleşir. Tabi eğer sizin önünüzde bekleyen fazla miktarda lot sayısı varsa işleminizin gerçekleşmeme ihtimalinin de olduğunu unutmamalısınız.

Karanlık Odada Hisse Fiyatı Değişir mi?

Genellikle hisse senetlerinin karanlık odaya giriş ve çıkış fiyatları farklı olabilmektedir. Bunu etkileyen bir çok faktör gösterilebilir. Örneğin karanlık odaya girdikten sonra gelen bir kap haberi hissenin karanlık odadan çıkış fiyatını büyük oranda değiştirebilir.

Bir başka örnek verecek olur isek, hisse senedinde yüksek voltanlı işlem yapan oyuncuların kredide kalmama yani açığa kalmamak için yapacağı yüklü satışlar hisse fiyatını olumsuz etkileyebilir. Ya da saat 18.00’de gelene elektriğe zam haberi ile beraber 18.05’te enerji sektörü hisselerinin sert yükselişle kapandığı görülebilir. Karanlık odada fiyatları etkileyen en önemli etkenlerden biri de tahtacılardır. Hisse senedi ile ilgili amaçları doğrultusunda karanlık odada aşırı alım veya aşırı satım yaparak küçük yatırımcıyı yanıltmak isteyebilirler. Bu nedenle borsada tahtacı olarak ifade edilen büyük oyuncuların işlemlerine de ekstra dikkat etmeniz gereklidir.

Karanlık odada hisse fiyatları için taban ve tavan fiyat uygulaması mevcuttur. Yani gün içi tavan fiyat ve taban fiyat uygulamasının haricinde karanlık odada gerçekleşebilecek tavan ve taban fiyat uygulamaları farklıdır. Hisse senetlerinin karanlık odada maksimum yükselebileceği veya düşebileceği fiyat oranı yüzde 3 olarak belirlenmiştir. Yani kapanış fiyatının üzerine yüzde 3 ekleyerek tavan fiyatı, yüzde 3düşüşürerek taban fiyat bulabilirsiniz. Gün içerisinde belirlenen yüzde 10’luk taban ve tavan fiyat uygulaması yerine, karanlık odada uygulanan tavan – taban fiyat uygulamasının sınırı %3 olarak belirlenmiştir.

Borsa İstanbul Saat Kaçta Kapanıyor?

Karanlık odada işlemler tamamlandıktan sonra Borsa İstanbul’da gün kapanışı gerçekleşiyor. Yani saat 18.10 itibariyle borsada işlemler ertesi güne kadar durduruluyor. Genellikle insanlar borsanın 18.00 itibariyl kapandığını sanırlar ancak gördüğünüz gibi kranlık odada işlemler devam etmekte. Yani Borsa İstanbul gün sonu kapanışı aslında 18.00 değil 18.10 ‘da gerçekleşmektedir.

Hisse senedi alım-satım işlemleri kapandıktan sonra ise ertesi gün için emir iletimi ise yapılabiliyor. Haziran 2024’te yapılan güncelleme ile artık bir sonraki işlem gününün emirleri saat 18.20’den itibaren girilebiliyor. Daha önce 18.15 olan bu saat 18.20 olarak güncellendi. Yani 18.20 itibariyle kullanıcılar diğer gün için emir iletimi yapabiliyor. ertesi gün için kotasyonda bulunan istediğiniz fiyata alım veya satım işlemlerinizi yazabiliyorsunuz.

Karanlık Oda Eşleşme Fiyatı Nasıl Görülür?

Yatırımcıların en merak ettiği sorulardan bir tanesi de karanlık odada gerçekleşen işlemler ve eşleşme fiyatı oluyor. Teorik eşleşme fiyatını görebilmek için farklı yollar var. Bunlardan bir tanesi FXPlus, Matriks, İdealdata benzeri bir yazılım kullanmak ve gerekli lisanslara sahip olmak. Yani ücretli bir şekilde bu programların bazı lisanslarına sahip olarak karanlık odada eşleşme fiyatındaki değişimleri görebilirsiniz. Yine kaç adet alım yazılı kaç lot satım yazılı gibi detayları da görüntüleyebilirsiniz. Bir başka yol ise ücretsiz olarak karanlık oda eşleşme fiyatını görmek için aracı kurum uygulaması kullanmak. Kullanmakta olduğunuz aracı kurumun uygulamasına girdiğinizde alış veya satış kısmına tıklayıp hisse adını girdiğinizde o anki karanlık odadaki eşleşme fiyatını görebilirsiniz. Açıkçası her firmada aynı mıdır bilemiyorum ancak Trive Yatırım, Tacirler Yatırım gibi kurumların uygulamalarıyla eşleşme fiyatını bu şekilde takip edebilmek mümkün olabiliyor.

Bu içerikte karanlık oda ne demek, karanlık odada nasıl işlem yapılır gibi soruları cevaplandırdık. Karanlık oda işlem saatleri ile ilgili oldukça detaylı bu içeriğin konu hakkındaki sorularınıza cevap olacağını düşünüyoruz. Eğer halen konu ile ilgili merak ettiğiniz detaylar var ise, yorum olarak kon altına yazabilirsiniz.