Bu yazımızda Insider Trading hakkında detaylı bilgiler vereceğiz. Hisse senedi piyasalarında yapılan manipülasyonların arttığı bu dönemde yatırımcıları insider trading tanımını bilmelerinde fayda olacaktır. Yazımıza başlamadan önce açıklayacağımız bu yatırım türünün tavsiye edilmediğini belirtmemiz gerekir. Yatırımcıların veya yatırım şirketlerinin çokça dikkat etmesi gereken bu konu, araştırılması gereken ve iyi analiz gerektiren bir yatırım detayı olmaktadır. Insider Trading ülkemizde ve bir çok ülkede yasaklanmıştır. Haksız kazanç sağlanma imkanı sunan bu yatırım türü hakkında merak edilen detaylara gelin birlikte bakalım.
Bu Makalede Bulabilecekleriniz
Insider Trading Nedir?
Borsada yatırım yapan bireylerin teknik analiz yapması oldukça önemli olmaktadır. Sebebi her yatırımın bir risk taşımasıdır. Yatırımcılar, yatırımlarının risk oranını düşürmek için teknik analiz yaparlar. Ancak teknik analiz için gerekli olan en önemli kavram bilgidir.
Örneğin bir şirket üzerinden yatırım yapacaksanız veya bir şirketin hisse senetlerini alacaksanız o şirket hakkında yatırımınızı yönlendirecek ve teknik analizlerinizi güçlendirecek bir bilgiye ihtiyaç duyarsınız. Bu durum legal yollarla yapıldığında aynı günümüzdeki gibi bir takip süreci doğurmakta ve bu takibi, gündelik şirket haberlerini ve hissedeki iniş çıkışları o gün gelen veya haftalık gelen bilgilerle sağlarız.
Insider Trading ise bu durum dışında kalan bir yatırım yöntemidir. Özellikle içeriden yatırım olarak adlandırılan bu kavram, yatırım yapan bireylerin, şirket veya yatırım aracının içerisinden halka açık olmayan bilgiler alması anlamına gelmektedir. Örneklerle yapılan bu yatırım türünü açıklayacak olursak;
Insider Trading Örnekleri
Günümüzden bir örnek vermek gerekirse, özellikle borsa veya forex gibi yatırımların oldukça popülerleşmesi birçok şirketin hisselerini halka arz etmesine sebebiyet vermiştir. Diyelim ki hisse senetlerini halka arz eden bir şirketin finans bünyesinde çalışıyorsunuz ve şirketin içerisinde ekonomik anlamda yapılan her toplantıda bulunuyorsunuz. Haliyle şirketin gidişatından haberdarsınız ve hisse senetleri üzerinde oluşacak her değişimi tahmin edebilir duruma geliyorsunuz. Bu tahmin üzerine, bu şirketten aldığınız hisseleri yönlendirmeniz veya tanıdığınız herhangi birinin bu hisselerle bir kazanç elde etmesini sağlamanız Insider Trading yöntemine net bir örnek olarak verilebilir.
Başka bir örneği şirket çalışanı olarak değil de sanki o şirketin sahibiymişsiniz gibi verelim. Şirketinizin halkla fazlaca entegre olduğunu düşünelim. Yani sizinle çalışan bireylerin sizin şirketiniz üzerinden kazanç veya kayıp sağladığını ve şirketinizin de bu durumdan belli komisyonlarla kazanç sağladığını varsayalım. Bu durumda şirket hakkındaki bilgileri bildiğinizden sizinle iş yapan bireyleri kolayca manipüle edebilir ve bireylerin yatırımını yanlış yönlendirebilirsiniz. Böyle bir durumda Insider Trading tanımını net bir şekilde vermektedir.
Bu tarz bir yatırım türünün sadece özel şirketlerde olması beklenemez bu yüzden Insider Trading kavramını kamu yönünden örneklendirecek olursak, varsayalım ki kamu çalışanısınız ve çalıştığınız kamu kurumunun ekonomik yönde alacağı aksiyonları önceden bilebilir bir konumdasınız. Kamu kurumunun kendi çapında bir halka arzı veya özel şirketlerle ortak çalışması olarak halk arza sunduğu hisse senetlerini öncesinde alıp daha sonra kamu kurumunun hedefini bildiğiniz için kazanç elde edecek şekilde satmaktasınız. Bu durumda Insider Trading yöntemini uygulamış olacaksınız.
Insider Tradig Suç Mu?
Birçok örnekle Insider Trading yönteminin nasıl uygulandığını ve ne anlama geldiğini net bir şekilde açıkladık. Yazımızın başında da belirttiğimiz üzere bu tarz bir yatırım türü kesinlikle tavsiye edilmemektedir. Hem etik hem de hukuk sistemleri kapsamında bu tarz bir yatırım türü yasaktır.
Eskiden bu tarz bir yatırım işleminin takip edilmesi oldukça zordu ancak günümüzde gelişen teknoloji ve yapılan her hesabın bilgisayar sistemleriyle kaydedilmesi bu durumun hızlı bir şekilde tespit edilebilmesini sağlamakta. Bu sebeple özellikle şirket sahiplerinin çalışanlarını ve işe alacağı bireyleri bu konuda sürekli bir şekilde süzgeçten geçirmesi veya araştırması gerekmektedir.
Insider Trading Cezası
6361 Satılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 106. Maddesine göre bu yatırım türü kesinlikle yasaktır. Gelelim bu maddenin detaylarına;
Şirket sahibi veya şirketin içerisinde bu bilgilere ulaşabilen bir birey olma, çalıştığı şirketten ayrılmasına rağmen bu bilgilere sahiplik potansiyeli olma, alınan yatırım bilgilerinin bu tarz bir suç işlemek amacıyla alınması gibi bu suçun yapıldığını kanıtlayabilecek ve ispat edebilecek bu detaylar, Kanun ve yargının, Insider Trading yapan bireylerin 3-5 yıl arası bir hapis cezası veya adli para cezasına çarptırılmasına olanak sağlamaktadır.
Insider Trading Manupilation
Türkçe anlamı içeriden ticaretle manipülasyon olan bu kavram, çoğunlukla ülkemizde yatırım yapan halk arasında tahtacı ve yön değiştirici olarak adlandırılan manipülasyoncular tarafından kullanılmaktadır. Şirketlerde çalışan ve şirketin yatırım bilgilerine sahip olan kişilerin, çeşitli sosyal medya platformları aracılığıyla ortaklığı olan ancak ortaklığının kanıtlanamadığı hisse senetleri üzerinden, diğer yatırım yapan bireyleri yanlış yönlendirmesine Insider Trading manipülasyonu denmektedir.
Örnek vermek gerekirse siz A şirketinde çalışan birisiniz. Ve hisse senetlerinin nasıl aksiyon alacağından haberiniz var. Bu şirketin bir hisse senedi sizde bulunmakta ancak kanıtlanamıyor. Bu durumda hisseden daha fazla kazanç amaçlı birçok kişiyi bu üzerinden bir manipülasyona sokuyorsunuz ve bu hisseden daha çok kazanç sağlıyorsunuz. İşte bu durum Insider Trading Manupilation olarak adlandırılmakta ve kanunlara göre kesinlikle yasak ve cezası ağır bir yatırım türüdür.
Bir yanıt yazın